Oksana Vasyakina, Russische dichter en queer activiste, bekend van Pussy Riot, debuteert met Wond een moedig verhaal over rouw, queerness en moederschap in Rusland. Bij verschijning bleek het boek in strijd met nieuwe Russische wetten met betrekking tot zogenaamde ‘homopropaganda’, waardoor de roman in Rusland niet in de boekhandel verkrijgbaar is.
Maar is dat reden genoeg om dit boek te lezen?
Vasjakina blijft steeds opnieuw proberen haar relatie met haar moeder te duiden en zich te verhouden tot haar dood. Een dappere poging om vorm te geven aan haar verdriet en haar vaak dubbele gevoelens ten opzichte van haar moeder te doorgronden, tegen de achtergrond van de uitgestrekte Russische natuur.
Het lesbische gehalte is beperkt, in het begin zit een stukje over vorige liefdes en het komt af en toe zijdelings langs, maar is geen groot thema. Het gaat vooral om de moeder. Qua stijl wisselt ze haar eigen relaas af met gedichten en essays, en probeert zo op allerlei manieren een vorm te vinden voor wat ze voelt.
Kwetsbaar, eerlijk, dapper – zeker in een land waar het al gevaarlijk is om hardop te zeggen dat je lesbisch bent – maar gewoon niet goed. Je raakt met de schrijver verdwaald in haar zoektocht naar de betekenis van de dood van haar moeder. Via eindeloze herhalingen en verschillende stijlen probeert ze dichterbij te komen. Dat werkt vaak niet en wordt op een gegeven moment ook echt saai. Ze legt alles steeds opnieuw uit, aan de lezer en aan zichzelf. Van de gedichten tussendoor ben ik ook geen fan, het ligt er allemaal wat dik bovenop. Ondanks alles toch fascinerend om te lezen en mee te reizen door het uitgestrekte Russische landschap.
Bespreking door Cecile